Bij een ontslagaanvraag op bedrijfseconomische gronden geldt het zogenoemde afspiegelingsbeginsel. Het anciënniteitsbeginsel (last in first out principe) leidde soms tot een onevenwichtige situatie op de werkvloer. Jonge net aangenomen werknemers werden ontslagen. De oudere reeds lang in dienst zijnde werknemers, konden in dienst blijven. Het  afspiegelingsbeginsel gaat dit negatieve effect tegen.

Het Ontslagbesluit van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stelt dat per categorie uitwisselbare functies getoetst moet worden op de juiste ontslagvolgorde volgens het afspiegelingsbeginsel. Van belang is dat de onderlinge verhouding van het aantal werknemers dat per leeftijdsgroep voor ontslag in aanmerking komt zoveel mogelijk overeenkomt met de onderlinge verhouding van het aantal werknemers in elke leeftijdsgroep.

toepassing afspiegelingsbeginsel

Het afspiegelingsbeginsel maakt binnen een categorie uitwisselbare functies per bedrijfsvestiging een indeling in leeftijdscategorieën. Deze categorieën zijn de groepen van 15 tot 25 jaar, van 25 tot 35 jaar, 35 tot 45 jaar, van 45 tot 55 jaar en van 55 jaar en ouder. Daarbinnen komen de werknemers met het kortste dienstverband het eerst voor ontslag in aanmerking. Dit uitgangspunt is gunstig voor jongeren en andere nieuwe toetreders tot de arbeidsmarkt.

Het afspiegelingsbeginsel spreidt op die manier ontslagen over de verschillende leeftijdscategorieën.

Afspiegeling is niet aan de orde als het gaat om een unieke functie. Ook als een complete categorie uitwisselbare functie vervalt, geldt geen afspiegelingsbeginsel. In dat geval moeten alle desbetreffende werknemers afvloeien.

Er kunnen zwaarwegende redenen zijn om van het afspiegelingsbeginsel af te wijken.

ontslagaanvraag

Bij een ontslagaanvraag op bedrijfseconomische gronden vinden eerst nog andere toetsingen plaats. Deze gaan aan het afspiegelingsbeginsel vooraf.

Zo toetst men of de reden voor het structureel vervallen van arbeidsplaatsen aannemelijk is gemaakt. Tevens toetst men of het aannemelijk is dat er geen mogelijkheden zijn voor herplaatsing.