De zomervakantie komt langzaam weer in zicht. Als ouders gezamenlijk het gezag hebben over een kind en één van de ouders alleen met het kind op vakantie wil, heeft de ouder die met het kind op vakantie gaat de toestemming van de andere ouder met ouderlijk gezag nodig.

Dit kan tussen ex-partners tot vervelende situaties leiden. Indien de achterblijvende ouder een redelijk verzoek om toestemming voor een vakantieperiode en -bestemming weigert, is het mogelijk de rechtbank te benaderen met het verzoek vervangende toestemming te verlenen voor de vakantie. Indien nodig kan daarbij afgifte van het paspoort worden gevorderd, zodat de geplande vakantie alsnog met het kind kan worden doorgebracht.

Vervangende toestemming

De rechtbank zal in een procedure tot het verlenen van vervangende toestemming een beslissing nemen die haar in het belang van het kind wenselijk voorkomt. De rechter weegt in een dergelijke procedure – afhankelijk van de gevoerde verweren – bijvoorbeeld het risico van het niet terugkeren van een kind na de vakantie mee of de (in)stabiliteit van een land. Indien de rechter concludeert dat er geen gevaren zijn – en het belang van het kind dit meebrengt – zal de rechtbank de verzochte toestemming verlenen. De uitspraak van de rechtbank vervangt dan de toestemming van de achterblijvende ouder.

Rechtspraak

Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft op 25 juni 2015 bepaald dat een vakantie naar Iran, voor een kind met zowel de Nederlandse als de Iraanse nationaliteit en een christelijke geloofsovertuiging, geen onaanvaardbaar veiligheidsrisico voor het kind oplevert. Dit, ondanks dat de Rijksoverheid een negatief reisadvies had afgegeven voor Nederlanders die mede de Iraanse nationaliteit bezitten. Het enkele feit dat er in een land sprake is van terreurdreiging en veiligheidsrisico’s is ook onvoldoende grond om de toestemming te onthouden (zie ook de uitspraak van 27 mei 2016 van de Rechtbank Rotterdam ten aanzien van Turkije en de uitspraak van 15 juli 2015 van de Rechtbank Limburg ten aanzien van Rusland).

Een ander veelvoorkomend argument om de toestemming te weigeren, is het vermoeden dat de andere ouder niet meer zal terugkeren met het kind (kinderontvoering). De rechter zal in een dergelijk geval dienen te beoordelen of dit voldoende aannemelijk is gemaakt. Het hangt af van de feiten en omstandigheden, zoals of de ouder en het kind in Nederland zijn opgegroeid, de ouder hier een baan heeft, het kind in Nederland naar school gaat, de ouder zijn of haar toekomst ziet in Nederland en of de familieleden in het land van de geplande reis of in Nederland wonen.

Het uitgangspunt is dat een kind met een leerplicht binnen de schoolvakanties op vakantie gaat. Indien de school is ingelicht en akkoord is, zijn hierop echter uitzonderingen mogelijk (zie de uitspraak van 7 februari 2017 van het Gerechtshof Den Haag).

Onderneem tijdig actie

Bij een procedure tot vervangende toestemming bij de rechtbank moet er rekening mee worden gehouden dat tijd nodig is om de zaak door de rechtbank te laten behandelen. Het is dan ook aan te raden ruim op tijd de geplande vakantie met de andere ouder te bespreken en hem/haar het ‘Formulier toestemming reizen met minderjarige naar het buitenland’ te laten ondertekenen. Indien de toestemming wordt geweigerd of niet spoedig genoeg wordt gegeven, kan de vervangende toestemming aan de rechtbank worden verzocht.

Wel toestemming

Ook als met de andere ouder overeenstemming wordt bereikt over de vakantie, is het verstandig voornoemd formulier samen in te vullen en mee te nemen, in het bijzonder als de ouder en het kind niet dezelfde achternaam dragen. Voor sommige landen is het verplicht het toestemmingsformulier mee te hebben, met een kopie van het paspoort of de indentiteitskaart van de andere gezaghebbende ouder. Daarnaast dient de ouder te beschikken over het eigen reisdocument van het kind en – voor sommige landen – een verklaring waaruit blijkt dat de meereizende ouder het ouderlijk gezag heeft. Laat u in alle gevallen goed en tijdig informeren.

Voor meer informatie en juridische bijstand in gezagszaken, kunt u terecht bij één van onze familierechtadvocaten. U kunt te allen tijde vrijblijvend contact opnemen voor meer informatie en een kennismakingsgesprek.